Saturday, January 25, 2025

H καθεστωτική ιστορία κατηγορεί τον Τσάμπερλαιν για κατευναστική πολιτική και αναγνωρίζει στον Τσώρτσιλ ικανότητες που δεν είχε

 

Η ηρωοποίηση του Τσώρτσιλ εις βάρος του Τσάμπερλαιν, και οι φραστικοί λεονταρισμοί του εις βάρος της χιτλερικής Γερμανίας, έχουν παράγει στρατιές ανικάνων αναλυτών και αξιωματούχων, που θεωρούν δεδομένο ότι η μοναδική σωστή επιλογή στον β’ παγκόσμιο πόλεμο για την Δύση ήταν να συμμαχήσει με τον Στάλιν εις βάρος του Χίτλερ.

Ενώ υπήρχαν ένα σωρό εναλλακτικές επιλογές που στο μυαλό κάθε σοβαρού αναλυτού ήταν εξίσου πιθανές:

Συμμαχία Στάλιν-Χίτλερ εις βάρος της Δύσεως.

Συμμαχία Δύσεως-Χίτλερ εις βάρος του Στάλιν.

Ουδετερότης της Δύσεως, και πόλεμος μεταξύ Χίτλερ και Στάλιν.

Ο Τσάμπερλαιν δεν ήταν κατευναστικός έναντι του Χίτλερ. Από το 1937 είχε ζητήσει γνωμοδότηση από το βρετανικό γενικό επιτελείο, και οι στρατηγοί τού είχαν πει ότι δεν μπορεί η Βρετανία να συγκρουστεί επιτυχώς σε τρία μέτωπα ταυτοχρόνως: Μεσόγειος-εις βάρος της φασιστικής Ιταλίας, ηπειρωτική Ευρώπη-εις βάρος της ναζιστικής Γερμανίας, Άπω Ανατολή-εις βάρος της αυτοκρατορικής Ιαπωνίας.

Σε εκείνη την περίοδο η Βρετανία ήλπιζε αλλά δεν μπορούσε να βασιστεί στην συμμαχία των ΗΠΑ, υφίστατο διακεκηρυγμένος απομονωτισμός. Ούτε εκλαμβάνετο η Γαλλία ως αξιόπιστος βρετανικός σύμμαχος.

Ο Τσάμπερλαιν αφ’ ενός ζητούσε πίστωση χρόνου για να εξοπλιστεί η Βρετανία, αφ’ ετέρου θεωρούσε μία σύγκρουση μεταξύ Στάλιν-Χίτλερ ως πιθανή και ευνοϊκή για την Βρετανία. Ελίσσετο, ήταν ρεαλιστής, καθόλου κατευναστικός.  

Αντιθέτως, ο Τσώρτσιλ ο οποίος εμφορείτο από τυφλό αντιναζισμό, αντιλαμβάνεται το στρατηγικό αδιέξοδο και τον σοβιετικό κίνδυνο αργά, το 1944, και κάνει προτάσεις εξοπλισμού των υποχωρούντων ναζιστικών στρατευμάτων στο ανατολικό μέτωπο προκειμένου να αντισταθούν στην σοβιετική κατάκτηση της Ανατολικής Ευρώπης. Φυσικά τότε ήταν αργά, και δεν μπορούσε να υιοθετηθεί μία τέτοια πρόταση από τους δυτικούς συμμάχους.

Όταν ξεπούλησε την Πολωνία στον Στάλιν και το ανακοίνωσε στην βρετανική Βουλή, αναγνωρίζων ότι δεν μπορεί να σταματήσει την σοβιετική επέλαση, η πτέρυγα των οπαδών του Τσάμπερλαιν τού υπενθύμισε την δική του λεονταριστική πολιτική το 1938, όταν κατηγορούσε για κατευνασμό τον Τσάμπερλαιν απέναντι στον Χίτλερ. Τώρα ο Τσώρτσιλ επεδείκνυε δουλική, και όχι απλώς κατευναστική συμπεριφορά απέναντι στον Στάλιν.

Αν ο Τσώρτσιλ δήλωνε εξ αρχής, το 1939, ότι θα πολεμήσει την ναζιστική Γερμανία, με κάθε κόστος, ακόμη και με κίνδυνο κατακτήσεως της μισής Ευρώπης από την Σοβιετική Ένωση, η ιστορία του β’ παγκοσμίου πολέμου θα ήτο διαφορετική, και η συγγραφή της μεταπολεμικής ιστορίας δεν θα του αναγνώριζε περίοπτη θέση.

Σε έναν πόλεμο δεν αρκεί να εντυπωσιάζεις με φραστικούς λεονταρισμούς. Πρέπει να προβλέπεις τι θα γίνει μετά, σε βάθος χρόνου.

Αν η δυτική συμμαχική στρατηγική δεν επηρεάζετο από τον Τσώρτσιλ, η τύχη της Ανατολικής Ευρώπης θα ήτο διαφορετική.

Ίσως να είχε υπογραφεί μία κατάπαυση του πυρός και να εγίνετο δεκτή μία παγωμένη σύγκρουση στη Ευρώπη, με μία ισορροπία δυνάμεων μεταξύ των τριών ανταγωνιστικών καθεστώτων: φιλελευθερισμού,  κομμουνισμού, φασισμού.  

Η ανάδυση του πρώτου ψυχρού πολέμου το 1947, δείχνει ξεκάθαρα το ότι ο Τσάμπερλαιν διέθετε γεωπολιτικό αισθητήριο ενώ ο Τσώρτσιλ ήτο κοντόφθαλμος. Κακώς του αναγνωρίζει η καθεστωτική ιστορία ικανότητες που δεν είχε.

No comments:

Post a Comment