Sunday, February 5, 2023

Η προσπάθεια αγιοποιήσεως των υπευθύνων της Μικρασιατικής καταστροφής πρέπει να παταχθεί


Τα τελευταία χρόνια εκδίδονται βιβλία από αντιβενιζελικούς φιλομοναρχικούς ιστορικούς για το ζήτημα της καταστροφής το 1922 στην Μικρά Ασία. Βασικό τους επιχείρημα είναι ότι έχουν έρθει νέα στοιχεία στο φως, τα οποία τάχα αναιρούν την ευθύνη των βασιλοφρόνων της κυβερνήσεως Γούναρη. Και ότι «αντικειμενικώς», η Ελλάς δεν μπορούσε να επιτύχει τον στόχο της εκστρατείας. Φυσικά στόχος της συγκεκριμένης επιχειρηματολογίας είναι το ξέπλυμα των υπευθύνων και η αγιοποίησή τους.

Υπενθυμίζω ότι είμαι εξίσου αντιβενιζελικός όπως και αντιμοναρχικός. Αν δεν ήταν τόσο άχρηστοι οι πολιτικοί και των δύο παρατάξεων, ο σκοπός της εκστρατείας θα μπορούσε να επιτευχθεί, αρκεί οι ιθύνοντες να διάβαζαν ιστορία και να παραδειγματιζόντουσαν από άλλους ηγέτες.

Αν κάποιος σκέπτεται με στατικό τρόπο, πχ πώς 100 χιλιάδες στρατός θα φτάσει μέχρι τον Σαγγάριο ποταμό, τότε όντως δημιουργούνται ένα σωρό αμφιβολίες για το εγχείρημα. Ο Μεταξάς και ο βασιλεύς Κωνσταντίνος θεωρούσαν καταστροφική την εκστρατεία. Όταν κάποιος είναι πολιτικώς αμόρφωτος, είναι δεδομένο ότι δεν μπορεί να σκεφτεί παρά μόνον με στρατιωτικούς όρους μέσα στο περιορισμένο πλαίσιο μίας τυπικής εκστρατείας.

Λέγουν λοιπόν οι ιστορικοί-υπερασπιστές της μοναρχικής παρατάξεως ότι στις περισσότερες περιοχές τα δημογραφικά δεδομένα ήταν εις βάρος μας. Και λοιπόν; Δεν έχουν ακούσει ποτέ για την δημογραφική μηχανική; Δεν έχουν ακούσει ποτέ τί έκανε η Οθωμανική αυτοκρατορία πολύ πριν εμφανιστεί ο Κεμάλ προκειμένου να αλλάξει τα δημογραφικά δεδομένα υπέρ των Τούρκων σε μία περιοχή;

Ακόμη και το 5% να ήταν οι Έλληνες σε μία περιοχή, υπάρχουν τρόποι, αρκεί να υπάρχει στρατηγικό σχέδιο, ώστε να αλλάξει η αναλογία σε ελάχιστο χρονικό διάστημα. Η Τσαρική Ρωσσία ήταν πολύ καλός δάσκαλος για το πώς αλλάζουν τα δημογραφικά δεδομένα. Οι Νεότουρκοι δεν είχαν κανένα πρόβλημα να αλλάξουν τα δημογραφικά δεδομένα δια της βίας.

Αλλά οι υποστηρικτές της αντιβενιζελικής παρατάξεως, προκειμένου να δικαιολογήσουν την ήττα ισχυριζόμενοι ότι ωφείλετο σε «αντικειμενικές» συνθήκες, εκλαμβάνουν ως αναλλοίωτο δεδομένο την δημογραφική υπεροχή του εχθρού.

Επιπλέον στοιχειώδης μελέτη των σοσιαλιστικών, θρησκευτικών, και αστικών δημοκρατικών επαναστάσεων, οδηγεί στο συμπέρασμα ότι δεν υπάρχει ενιαίος οθωμανικός λαός, ακόμη και αν το 100% του συγκεκριμένου λαού ήταν τουρκικής καταγωγής. Υπάρχουν τάξεις, υπάρχουν άθεοι, κομμουνιστές, καπιταλιστές, σουνίτες, σιίτες, χριστιανοί, αγρότες, μικροαστοί, ένα σωρό διαχωριστικές γραμμές κατά μήκος των οποίων θα μπορούσε να επιτευχθεί πολλαπλή κοινωνική διάσπαση. Αντ’ αυτού, οι υποστηρικτές της μοναρχικής κυβερνήσεως Γούναρη επιχειρηματολογούν ωσάν να μην μπορούσε να ξεσπάσει εθνικός διχασμός στην κεμαλική Τουρκία.

Λέγουν επίσης ότι αρκετοί Μικρασιάτες δεν πήραν τα όπλα για να πολεμήσουν ή ότι ο στρατός της Ελλάδος δεν ήταν αρκετός για να επιβληθεί στην Μικρά Ασία. Απ’ ό,τι φαίνεται δεν έχουν ακούσει τί κατάφερε ένας μπολσεβίκος στην Ρωσσία, ο οποίος δημιούργησε επαναστατικό στρατό εκ του μηδενός. Ο Τρότσκυ συγκρότησε τον Κόκκινό Στρατό από αγρότες, εργάτες, και πρώην τσαρικούς αξιωματικούς. Ακόμη και με μηδενική συμμετοχή ελληνικού στρατού, μία έμπειρη πολιτική ομάδα, η οποία διαθέτει μακροχρόνιο στρατηγικό σχέδιο, θα μπορούσε να βοηθήσει στην συγκρότηση επαναστατικού στρατού στην Μικρά Ασία, από Αρμενίους, Ασσυρίους, Εβραίους, Κούρδους, κ.α. Αρκεί να μην υπάρχουν ανόητοι που διαρκώς προβάλλουν ανύπαρκτα αδιέξοδα και καλλιεργούν την ηττοπάθεια.

Θα μπορούσε να κηρυχθεί πόλεμος εις βάρος της κεμαλικής Τουρκίας από Άραβες, από το Ιράν, ή/και από την Σοβιετική Ένωση. Αρκεί να υπήρχε σχέδιο. Δεν έγινε διπλωματική προσπάθεια να αλλάξει στρατόπεδο συνεργασίας η ΕΣΣΔ, έστω με ανταλλάγματα.

Οι υποστηρικτές της μοναρχικής παρατάξεως δεν έχουν ανακαλύψει ακόμη την στρατηγική του μακροχρονίου αντάρτικου, όπως αυτό των Ισπανών που προξένησαν τεράστια φθορά στον στρατό του Ναπολέοντος στην περίοδο 1807-1814. Ούτε άκουσαν ποτέ για τον Λώρενς της Αραβίας και το πώς κατάφερε να εξεγείρει τους Άραβες εναντίον της Οθωμανικής αυτοκρατορίας.

Ακόμη και μετά την κατάρρευση του μετώπου στον Σαγγάριο ποταμό, και μετά την εκκένωση της Σμύρνης, θα μπορούσαν να υπάρχουν ειδικές ομάδες δολιοφθορέων, οι οποίες να προξενούν τεράστια φθορά στον εχθρό. Η επιχείρηση Gladio stay-behind του NATO, ήταν ένα δίκτυο σαμποτέρ το οποίο θα αναλάμβανε δράση σε περίπτωση που τα σοβιετικά στρατεύματα κατελάμβαναν χώρα του δυτικού συνασπισμού, και θα δρούσαν στα πλαίσια της σοβιετικής κατοχής. Θα μπορούσε να υπάρχει ένας μικρός αριθμός παρτιζάνων-σαμποτέρς που να προξενεί τεράστια ζημιά στον εχθρό ακόμη και μετά την κατάληψη της Σμύρνης. Αρκεί να το θέλει η πολιτική ηγεσία. Αν δεν το θέλει, δεν σημαίνει ότι φταίνε οι «αντικειμενικές» συνθήκες για την ήττα.

Ένα άλλο γελοίο επιχείρημα που εκπορεύεται από τις σκέψεις του βασιλέως Κωνσταντίνου ήταν ότι η Μικρασιατική εκστρατεία θα έκανε κακό στους ελληνογενείς πληθυσμούς της Μικράς Ασίας, υπονοώντας τουρκικά αντίποινα, αντιστρέφοντας την χρονική σειρά των γεγονότων. Ο δήθεν στρατηλάτης, αυτός που σύμφωνα με τους οπαδούς του το 1912 μεγαλούργησε στους Βαλκανικούς πολέμους, από το 1915 και μετά, διαφωνούσε με την οποιαδήποτε εκστρατεία στην Μικρά Ασία.

Οιοσδήποτε μελετητής της Ελληνικής ιστορίας γνωρίζει ότι το μόνιμο πρόβλημα του μικρού κρατιδίου που συστάθηκε το 1830, είναι οι εκτός συνόρων Έλληνες. Σε κάθε προσπάθεια μεγεθύνσεως του κράτους, πάντοτε κάποιοι Έλληνες θα συμπεριληφθούν, και κάποιοι θα ξαναμείνουν εκτός συνόρων. Αυτοί που θα μείνουν εκτός των νέων συνόρων, κινδυνεύουν από εχθρικά αντίποινα. Με τους Βαλκανικούς πολέμους 1912-1913 ήταν δεδομένο ότι οι Τούρκοι θα στραφούν εναντίον του ελληνικού στοιχείου στην Μικρά Ασία, διότι θεωρούσαν ότι σε λίγο, μπορεί ο εθνικοαπελευθερωτικός αγών να φτάσει στην Μικρά Ασία. Αλλά διάφοροι μοναρχικοί όπως ο Μεταξάς, και ο ίδιος ο βασιλεύς Κωνσταντίνος, αντιστρέφουν το αίτιο με το αιτιατό, και περνούν την κατάπτυστη άποψη ότι λόγω της Μικρασιατικής εκστρατείας οι ελληνικοί πληθυσμοί θα κινδύνευαν από τουρκικά αντίποινα.

Είναι γνωστόν ότι η γενοκτονία στην Μικρά Ασία είχε ξεκινήσει πολύ πριν την απόβαση του στόλου στην Σμύρνη, και θα γινόταν λόγω της εθνικοποιήσεως της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, και διότι είχαν προηγηθεί οι Βαλκανικοί πόλεμοι. Είναι αδιανόητο να ισχυρίζεται κάποιος «στρατηλάτης» ότι μία εκστρατεία στην Μικρά Ασία θα ήταν καταστροφική. Όταν συμμετείχε στους Βαλκανικούς πολέμους μάλλον δεν του πέρασε από το μυαλό ότι θα υπάρξουν αντίποινα στην Μικρά Ασία.

Το πρόβλημα στην Μικρασιατική εκστρατεία δεν είναι ότι δεν υπήρχαν οι «αντικειμενικές» συνθήκες για την νίκη, όπως λένε οι μοναρχικοί απολογητές της ήττας. Αλλά το ότι ήταν άχρηστοι οι κυβερνώντες και δεν μπόρεσαν ούτε ήθελαν να δημιουργήσουν τις κατάλληλες συνθήκες για την επιτυχή έκβαση της εκστρατείας. Ο Τρότσκυ μπόρεσε να οργανώσει κόκκινο στρατό από το μηδέν, ο Λώρενς της Αραβίας να εξεγείρει τους Άραβες, ο Κεμάλ να αναδιοργανώσει τον διαλυμένο οθωμανικό στρατό, μόνον ο Μεταξάς και μοναρχικοί δεν μπόρεσαν, δεν ήξεραν, ή μάλλον δεν ήθελαν να διεξάγουν επιτυχή εκστρατεία.

Όλοι αυτοί οι ιστορικοί αναλυτές-απολογητές των μοναρχικών, ξεκινούν και τελειώνουν τα κείμενά τους με το ότι ήταν μοιραίο να ηττηθούμε, ότι ήταν αναμενόμενο. Ποτέ μα ποτέ δεν ξεκινούν με το τί θα έπρεπε να κάνουμε για να νικήσουμε τότε. Στην ουσία εκλογικεύουν τον ενταφιασμό της Μεγάλης Ιδέας.

Ας δούμε ένα απλό παράδειγμα. Αρκετοί αναλυτές κατηγορούν το ΣΕΚΕ για το «οίκαδε», και για την στάση του εις βάρος της Ελλάδος. Τότε το ΣΕΚΕ θεώρησε ότι η Ελλάς διεξάγει ιμπεριαλιστικό πόλεμο εις βάρος της Τουρκίας, και άρα η Τουρκία είχε δικαίωμα στην εθνική αντίσταση, αντιστρέφοντας πλήρως τους όρους της συγκρούσεως.

Και λοιπόν; Τί κάνει μία στιβαρή ηγεσία σε μία τέτοια περίπτωση; Δεν υπάρχουν λύσεις; Δεν μπορεί να αλλάξουν οι όροι του παιχνιδιού; Ας δούμε τι έγινε το 1936. Το δικτατορικό καθεστώς του Μεταξά, όχι μόνον έθεσε εκτός νόμου το ΚΚΕ, έκλεισε τον Ριζοσπάστη, και ύστερα το καθεστώς της 4ης Αυγούστου άρχισε να εκδίδει πλαστό Ριζοσπάστη, προκειμένου να καθοδηγεί το παράνομο κομμουνιστικό κίνημα όπως βόλευε την κυβέρνηση Μεταξά.

Άρα και το 1920 θα μπορούσε να δημιουργηθεί ένα δεύτερο ΣΕΚΕ, ένα πλαστό κομμουνιστικό έντυπο, το οποίο όχι μόνον να υποστηρίζει την Μικρασιατική εκστρατεία ως εργαλείο ταξικής πάλης μέσα στην Τουρκία, αλλά κυρίως να καλεί τους Τούρκους κομμουνιστές να πολεμήσουν τους Τούρκους εθνικιστές. Δηλαδή να μεταφερθεί ο εθνικός διχασμός στο έδαφος του εχθρού. Ακόμη και αν δεν υπήρχε τουρκικό ΚΚ, θα έπρεπε να το δημιουργήσει το γενικό επιτελείο της Ελλάδος προκειμένου να υποκινήσει εθνικό διχασμό στο έδαφος του εχθρού.

Δεν είναι δύσκολο να σκέφτεται κάποιος τρόπους για την επίλυση ενός προβλήματος, αρκεί να θέλει να λύσει το πρόβλημα. Ο Λένιν για παράδειγμα, και πριν, και μετά την Οκτωβριανή επανάσταση υπεστήριζε την διάδοση της κομμουνιστικής επαναστάσεως στο έδαφος των καπιταλιστικών εχθρών. Την στιγμή που η επαναστατημένη Ρωσσία υφίσταται την επέμβαση δυτικών στρατευμάτων που στηρίζουν την αντεπανάσταση, ο Λένιν απαντά με στήριξη κομμουνιστικών εξεγέρσεων στην Δύση.

Αν για κάποιους υποστηρικτές του «στρατηλάτου» όλα αυτά ακούγονται εξωπραγματικά, υπενθυμίζουμε ότι το γερμανικό στρατιωτικό επιτελείο του Κάιζερ, υπεστήριξε τον Λένιν και τους μπολσεβίκους, προκειμένου να μεταβούν στην Ρωσσία με σκοπό την πρόκληση επαναστάσεως και την υπογραφή ξεχωριστής ειρήνης μεταξύ Ρωσσίας και Γερμανίας, κάτι που τελικώς έγινε.

Επομένως υπάρχουν ένα σωρό τρόποι, και ένα σωρό ιστορικά παραδείγματα, που αποδεικνύουν ότι τις κατάλληλες συνθήκες για την νίκη, τις δημιουργεί αυτός που θέλει να νικήσει στον πόλεμο. Όλα τα άλλα είναι ξέπλυμα της μειοδοσίας και του ραγιαδισμού.

No comments:

Post a Comment